Licht dat zich aan de volkeren openbaart

We zijn uit het Oosten gekomen om de Koning te aanbidden

 

# De Voorstelling van Jezus in de Tempel is een gebeurtenis in het leven van Jezus, zoals vastgelegd in het Evangelie volgens Lucas (Lc 2:22f). Om te voldoen aan een eis van de Joodse wet: « Iedere eerstgeborene zal worden gewijd aan de Heer » (Ex 13:2,11-13). Zijn ouders presenteerden hem en boden hem aan in de Tempel in Jeruzalem. Daar werd hij ontvangen door de oude Simeon. Het bijbehorende christelijke feest wordt veertig dagen na Kerstmis gevierd, dat wil zeggen op 2 februari in de Gregoriaanse kalender.

In de Oosterse Kerken wordt het ook gevierd op 2 februari in de Juliaanse kalender, wat overeenkomt met 14 februari in de Gregoriaanse kalender. 2 februari is al lang een belangrijke datum voor de boeren, die door een groot aantal spreekwoorden wordt herdacht. Deze datum is traditioneel die van Candlemas, oorspronkelijk een heidens feest ter ere van het licht, dat werd vervangen door het christelijk festival. Dit feest is ook een thema in de religieuze iconografie, zowel in de schilderkunst als in de verlichting, beeldhouwkunst, glas in lood, wandtapijten, enz. Het is geïnspireerd op een scène die in het Evangelie wordt beschreven volgens Lucas II, 22-39, waar de zoon van de Maagd Maria door Simeon wordt aangekondigd als de « Meester » en « het licht dat openbaring zal brengen aan de heidenen « 2 , dat wil zeggen aan niet-joden.

Uit het Evangelie van Jezus Christus volgens de heilige Lucas

Toen de door de wet van Mozes voorgeschreven tijd voor de zuivering werd vervuld, brachten Jezus’ ouders hem naar Jeruzalem om hem aan de Heer voor te stellen, volgens wat er in de wet staat : Ieder eerstgeborene zal aan de Heer worden gewijd. Ze kwamen ook om het offer te brengen dat in de Wet van de Heer wordt voorgeschreven: een paar tortelduiven of twee duiven.

Nu was er in Jeruzalem een man genaamd Simeon. Hij was een rechtvaardig en religieus man, wachtend op de Troost van Israël, en de Heilige Geest was op hem. Hij had van de Heilige Geest de aankondiging ontvangen dat hij de dood pas zou zien als hij Christus, de Messias van de Heer, had gezien. Onder de invloed van de Geest kwam Simeon naar de Tempel.

Toen de ouders het kind Jezus voorlegden om de ritus van de hem betreffende wet in acht te nemen, ontving Simeon hem in zijn armen en zegende God : « Nu, o soevereine meester, laat uw dienaar in vrede gaan, volgens uw woord. Want mijn ogen hebben het heil gezien dat u voor de volkeren aan het voorbereiden was : een licht dat aan de volkeren wordt geopenbaard en dat uw volk Israël eer aandoet. »

De vader en moeder van het kind waren verbaasd over wat er over hem werd gezegd. Simeon zegende hen en zei tegen Maria zijn moeder : « Zie, dit kind zal de val en de opkomst van velen in Israël teweegbrengen. Hij zal een teken van tegenstrijdigheid zijn – en je ziel zal doorboord worden met het zwaard : zo zullen de gedachten die uit het hart van velen komen, geopenbaard worden ». (Lk 2, 22-35)

Besnijdenis en presentatie in de tempel

Jezus’ ouders namen hem mee naar de tempel om te voldoen aan de eisen die de wet stelt aan het zuiveren van de moeder en het toewijden van de eerstgeborene. Ze boden het offer van de armen aan. Simeon. Deze rechtvaardige en godvruchtige man, die op zijn verlossing wachtte en een belofte had ontvangen om Hem te zien voordat hij stierf, kwam naar de tempel, geleid door de Geest, en ontving het kind in zijn armen en zegende God.

Simeon drukte zijn persoonlijke gevoelens uit : hij kon in vrede vertrekken, want hij zag het heil ; toen vierde hij dit heil dat God had voorbereid en dat het licht van de heidenen en de heerlijkheid van Israël was. Op de bewondering van zijn vader en moeder antwoordde Simeon door de oplossing te profeteren die de Messias maakte, de tegenstand die hij tegenkwam, het grote verdriet dat hij zijn moeder bezorgde. Het doel van deze dispensaties was de manifestatie van verborgen gedachten.

Jozef moest zichzelf niet zuiveren, maar, zoals M. Godet opmerkt, zou hij als gezinshoofd verantwoordelijk zijn geweest als de zuivering niet was volbracht. De wet van Mozes schreef voor dat de Israëlische moeder na zeven dagen wettelijke bezoedeling en drieëndertig dagen retraite een offer moest brengen voor haar zuivering.

En iedere eerstgeborene van de Heer zou geheel gewijd moeten zijn aan zijn dienst ; maar de stam van Levi was voor deze dienst, dat alle eerstgeborenen van de andere stammen verlost zouden worden voor geld, dat het goddelijk recht gevestigd zou worden, en dat de vorst van het huis der vaderen altijd zijn plicht zou gedenken.

De moeder zou een lam als brandoffer aanbieden, en een jonge duif of tortelduif voor de zonde; maar als ze het zich niet kon veroorloven, kon ze dit offer vervangen door dat van twee tortelduiven of twee jonge duiven.

Lucas noemde alleen dit laatste offer, het offer van de armen, omdat het het offer van Maria was. Toen al werd een diepgaand woord van Paulus vervuld : ‘Want u kent de genade van onze Heer Jezus Christus: want hij werd arm voor u toen hij rijk was, opdat u door zijn armoede rijk zou worden. « (2 Korintiërs 8, 9).

Simeon is onbekend in de geschiedenis ; zijn naam betekent ‘prestatie’. Hij was rechtvaardig en vroom (dit woord heeft ook de betekenis van voorzichtig aangeduid met deze mooie en intieme term: de troost van Israël.  We kunnen aan de voorbeelden van Simeon, Anna, Zacharia, Jozef en anderen zien dat er nederige Israëlieten waren die bereid waren om de Heer te ontvangen in welke vrome vorm God hen ook wilde laten zien.

Het officiële priesterschap heeft de Heer, die voor het eerst zijn tempel binnenging, niet welkom geheten : « Welnu, ik zal mijn boodschapper sturen om recht voor me uit te komen. En plotseling zal hij zijn tempel binnengaan, de Heer op wie u wacht; hij is de engel van het verbond, geroepen door uw geloften. Zie, hij komt, verklaart de Heer, de Heer van de hemelse legers.   » (Ml 3, 1)

Er wordt een vrij priesterschap gevormd, vertegenwoordigd door Simeon en Anna, om hem te vervangen. De bron van het religieuze leven van Simeon werd duidelijk aangegeven. Het was de Heilige Geest die op hem was. Op dat plechtige moment van zijn leven ontving hij een nieuwe maat van die goddelijke Geest, die hem de gave van profetie meedeelde.

De Christus van de Heer, een oudtestamentische term die de Gezalfde van de Heer betekent, de Heiland die de Heer aan zijn volk had beloofd en hen net had gegeven.  « Hij werd verlicht en geleid door de Geest, en het was door deze Geest dat hij zijn Verlosser in het kleine kind onmiddellijk herkende. Door de Geest die in hem was, werd Simeon een profeet; hij sprak niet meer over zichzelf, maar zijn geest werd verheven tot dat heil dat God voor alle volkeren had voorbereid en dat iedereen zal zien.

En deze voorbereiding is al eeuwenlang aan de gang door alle openbaringen van het oude verbond. Deze grote verlossing die voor iedereen bedoeld is, is verdeeld in twee verschillende stromen. Aan de ene kant is het licht om de niet-Joodse volken te verlichten, want de openbaring die voor hen bestemd was, werd in de diepste duisternis gedompeld; aan de andere kant was het de glorie van het volk Israël.

De ouders ; zij werden gezegend in de naam van God. De prachtige beloften die ze hoorden, slaagden erin om in de harten van Jozef en Maria vleselijke hoop te wekken, vol illusies ; Simeon verdrongen hen door hen het pijnlijke aspect van de toekomst voor te stellen dat aan hun kind was voorbehouden. Hij richtte zich persoonlijk tot Maria, omdat deze profetie haar direct aanging.

Het plan van God werd bepaald door de tegengestelde gezindheid van degenen aan wie de Verlosser was gezonden : voor sommigen was het een gelegenheid om te vallen, voor anderen was het een gelegenheid om op te staan. Waar de waarheid aan een ziel wordt gepresenteerd, wordt het Goddelijk oordeel in haar uitgeoefend; door haar ongeloof en verharding.

Maar de crisis kan een heel andere uitkomst hebben: door berouw, door geloof, is de ziel tot in de volheid van het leven opgestaan. De ouders ; zij werden gezegend in de naam van God. De prachtige beloften die ze hoorden, slaagden erin om in de harten van Jozef en Maria vleselijke hoop te wekken, vol illusies ; Simeon verdrongen hen door hen het pijnlijke aspect van de toekomst voor te leggen die aan hun kind was voorbehouden.

Hij richtte zich persoonlijk tot Maria, omdat deze profetie haar direct aanging. Het plan van God werd bepaald door de tegengestelde gezindheid van degenen aan wie de Verlosser was gezonden : voor sommigen was het een gelegenheid om te vallen, voor anderen een gelegenheid om op te stijgen. Waar de waarheid aan een ziel wordt gepresenteerd, wordt het goddelijke oordeel daarin uitgeoefend; door haar ongeloof en verharding.

Maar de crisis kan een heel ander resultaat hebben : door berouw, door het geloof is de ziel tot de volheid van het morele en geestelijke leven gestegen. In die dubbele zin was de aanwezigheid van de Verlosser altijd een teken ; en Simeon waarschuwde dat hij als teken zou worden genomen. Deze profetie werd letterlijk vervuld in het leven van Jezus, en hoeveel meer nog voor zijn meest trouwe dienaren

Het is ook in de aanwezigheid van het kruis dat de gedachten van het hart worden geopenbaard, volgens geloof of ongeloof, liefde of haat voor de Gekruisigde.  De « gedachten van het hart geopenbaard » gaven de reden aan waarom Maria niet gespaard kon worden van deze grote pijn.

Diaken Michel Houyoux

Links naar andere christelijke websites

◊  Kinderwoorddienst : Klik hier om het artikel te lezen →  Drie koningen of drie wijzen

◊ Samuel Adwies  : Klik hier om het artikel te lezen → Zondag 3 januari 2021 – Openbaring van de Heer

♥ Driekoningenvoettocht RK Parochie Paus Johannes XXIII 2018: dankbaar onderweg