Jeudi de la vingt-deuxième semaine du temps ordinaire-Année B

Laissant tout, ils le suivirent

# L’institution des douze apôtres, est un épisode de la vie de Jésus qui apparaît dans les trois évangiles synoptiques : Matthieu 10, 1–4, Marc 3, 13–19, Luc 6, 12–16, mais pas dans l’Évangile selon Jean. Il relate la sélection initiale des douze apôtres effectuée par Jésus pour un quart déjà disciples de Jean le Baptiste. La Vocation des premiers apôtres Pierre et André est une fresque de 349 × 570 cm de Domenico Ghirlandaio et ses assistants, réalisée entre 1481 et 1482 et faisant partie de la décoration du registre médian de la chapelle Sixtine au Vatican.

x

En 1481, à la suggestion de Laurent de Médicis, un groupe d’artistes florentins est convoqué à Rome par le pape Sixte IV pour réaliser les fresques du projet de la chapelle Sixtine, scellant également la réconciliation du pape avec Florence et les Médicis. Sandro Botticelli, Cosimo Rosselli et Le Pérugin (Florentin par adoption), partent avec Ghirlandaio (qui était peut-être déjà à Rome). Chaque artiste était suivi d’un grand nombre d’assistants, dont certains s’affirmeront par la suite, comme Luca Signorelli, Pinturicchio, Filippino Lippi et Piero di Cosimo.

xx

Les fresques célèbrent la papauté à travers les Épisodes de la vie de Moïse et les Épisodes de la vie du Christ, mis en parallèle pour souligner la continuité du message divin de la loi dans la figure du Christ avant d’être transmis à Pierre. L’œuvre est achevée en 1482. Ghirlandaio s’est vu confier deux fresques, la Vocation des apôtres et la Résurrection, cette dernière étant déjà très endommagée à l’époque de Vasari, elle est repeinte plus tard à la fin du XVIe siècle.

x

De l’évangile selon Luc

01 Or, la foule se pressait autour de Jésus pour écouter la parole de Dieu, tandis qu’il se tenait au bord du lac de Génésareth. 02 Il vit deux barques qui se trouvaient au bord du lac ; les pêcheurs en étaient descendus et lavaient leurs filets. 03 Jésus monta dans une des barques qui appartenait à Simon, et lui demanda de s’écarter un peu du rivage. Puis il s’assit et, de la barque, il enseignait les foules. 04 Quand il eut fini de parler, il dit à Simon : « Avance au large, et jetez vos filets pour la pêche. »

05 Simon lui répondit : « Maître, nous avons peiné toute la nuit sans rien prendre ; mais, sur ta parole, je vais jeter les filets. » 06 Et l’ayant fait, ils capturèrent une telle quantité de poissons que leurs filets allaient se déchirer. 07 Ils firent signe à leurs compagnons de l’autre barque de venir les aider. Ceux-ci vinrent, et ils remplirent les deux barques, à tel point qu’elles enfonçaient. 08 A cette vue, Simon-Pierre tomba aux genoux de Jésus, en disant : « Éloigne-toi de moi, Seigneur, car je suis un homme pécheur. »

09 En effet, un grand effroi l’avait saisi, lui et tous ceux qui étaient avec lui, devant la quantité de poissons qu’ils avaient pêchés ; 10 et de même Jacques et Jean, fils de Zébédée, les associés de Simon. Jésus dit à Simon : « Sois sans crainte, désormais ce sont des hommes que tu prendras. » 11 Alors ils ramenèrent les barques au rivage et, laissant tout, ils le suivirent.» (Lc 5, 1-11)

Vocation des premiers disciples

 Jésus, pressé par la foule, au bord du lac, avisa deux barques, dont les pêcheurs descendirent. Il monta dans celle de Simon et enseigna la multitude. Après avoir achevé son enseignement, Jésus ordonna à Simon de jeter le filet. Bien qu’ils eussent travaillé toute la nuit inutilement, Simon obéit et son filet se remplit tellement qu’il menaça de se rompre. Leurs compagnons dans l’autre barque vinrent à leur aide. Les deux barques étaient  près d’enfoncer. Simon demanda à Jésus de se retirer de lui pécheur. Il fut saisi de crainte, ainsi que Jacques et Jean.

Jésus le rassura et lui annonça qu’il sera désormais pêcheur d’hommes. Les disciples, laissant tout, suivirent Jésus. Luc n’établit pas de lien chronologique entre le fait qu’il raconta et ceux qui précédèrent. Jésus était au bord du lac de Génézareth ; la foule le pressait et écoutait.  Il monta sur une barque qui se trouvait là et qui était à Simon ; il le pria de s’éloigner à une petite distance du rivage, de manière à pouvoir être vu et entendu de toute la foule assemblée.

Et de la barque,  dont il fit sa chaire, il annonça la parole divine.   L’ordre : avance en pleine eau  s’adressae à Simon, patron de la barque sur laquelle se trouvait Jésus. Les mots : jeter vos filets, s’adressèrent aux autres pêcheurs qui étaient avec lui  et qui eurent aussi leur part dans l’action symbolique du moment.

Seulement, Matthieu et Marc rapportèrent brièvement le fait de la vocation, tandis que Luc raconta le miracle qui symbolisa d’une manière saisissante cette parole de Jésus : « Je vous ferai pêcheurs d’hommes» La nuit était le temps favorable à la pêche ; après un travail inutile, ces hommes avaient renoncé à la poursuivre de jour ; mais Pierre, dont la foi naissante fut  fortifiée par le discours qu’il  entendit, n’hésita pas à obéir, se confiant en la parole de Jésus.

Le titre qu’il lui donna:  Maître, signifie préposé, surveillant. Ce terme ne se trouve que dans l’Évangile de Luc.  Les termes de ce récit et  l’impression profonde qu’en reçut Pierre, que Luc crut à une action miraculeuse de Jésus. En mainte occasion, Jésus commanda en maître à la nature. Le miracle consista dans la connaissance que Jésus eut de la présence d’un banc considérable de poissons, au moment et à l’endroit où il ordonna aux disciples de jeter le filet. Ce phénomène est très fréquent dans le lac de Galilée ; il se rencontre aussi dans les lacs de la Suisse.

Luc distingua d’une part ceux qui étaient avec Pierre dans sa barque et d’autre part ses associés, les fils de Zébédée, qui étaient dans l’autre barque.  « Ne crains pas ; désormais tu seras pêcheur d’hommes. » (Lc 5, 10)  Prendre, saisir du milieu du monde, par la prédication de l’Évangile, des âmes vivantes et les amener dans le royaume de Dieu, telle  fut la vocation des disciples. Dans Matthieu et Marc, Jésus se contenta de leur conférer ce grand privilège en paroles.

Et cet enseignement par lequel Jésus voulait inspirer a Pierre la foi en sa vocation apostolique, il le renouvela plus tard, afin de lui rendre la confiance qu’il aura perdue par sa chute. Ces disciples avaient déjà fait une première connaissance avec Jésus et avaient même travaillé sous sa direction, mais revenus en Galilée, ils étaient retournés à leurs occupations ordinaires :  maintenant ils les abandonnèrent pour consacrer leur vie à Jésus. Ce fut ainsi que Jésus fonda en fait et en droit le ministère de la Parole.

Diacre Michel Houyoux

Complément

◊ Diacre Michel Houyoux   :  cliquez ici pour lire l’article → lJésus rend libre

Liens  avec d’autres sites web chrétiens

◊  Père Gilbert Adam :  cliquez ici pour lire l’article → le jeudi de la 22^e semaine, année impaire

◊ Opus dei  :  cliquez ici pour lire l’article → Convaincre sans vouloir vaincre : dix clés pour communiquer la foi

♥   Le pasteur Antoine Nouis et le théologien laïc Michel Barlow : « Les quatre premiers disciples »

Drieëntwintigste zondag van de gewone tijd – Jaar B

De genezing van een doofstomme

# De wonderen van Jezus zijn de bovennatuurlijke gebeurtenissen die in het Nieuwe Testament aan Jezus worden toegeschreven. De genezing van de doofstomme van Decapolis is een wonder dat aan Jezus Christus wordt toegeschreven. Het wordt vermeld in het Evangelie van Marcus en maakt deel uit van het Sondergut van dat boek. Deze episode eindigt met de verplichting van het « messiaanse geheim ». Wonderen zijn talrijk in de oude Hebreeuwse en Grieks-Latijnse literatuur: inscripties maken melding van wonderbaarlijke genezingen in Epidaurus, het Griekse heiligdom van de god van de geneeskunde Asclepius; de Romeinen hadden hun genezers zoals Apollonius van Tyana, de Joden hun thaumaturge rabbi’s zoals Honi HaMe’aguel of Hanina ben Dossa.

Voor Daniel Marguerat  » bleken deze verhalen, door de verscheidenheid van hun motieven en personages, te lijken op de eindeloze variaties van hetzelfde stereotiepe genre, dat in overvloed te vinden is in de Grieks-Romeinse cultuur. Tekenen en wonderen waren de « ruilchips » van de charismatici, het bewijs van hun intieme relatie met God die hen deze krachten verleende, schrijft Paula Fredriksen. Flavius Josephus, evenals sommige van de meest nabije rabbijnse bronnen en het Nieuwe Testament, bewaart de herinnering aan deze individuen. Een zekere Eleazar drijft demonen uit van bezetenen; Hanina ben Dosa van Galilea geneest op afstand »; historicus Geza Vermes ziet een « opvallende parallel » tussen deze thaumachische macht en die welke aan Jezus wordt toegeschreven in de episode van de genezing van de zoon van een officier, waar Jezus ook verondersteld wordt op afstand te handelen. « 

Andere charismatici beheersten de natuur: Honi, de cirkelmaker (« Onias » in Josephus), en zijn neef Hanan hadden de reputatie regen te brengen. [Deze regenmakers waren zich bewust van hun bevoorrechte relatie met God: Hanan de regenmaker bad zelfs dat zijn publiek onderscheid zou maken tussen hem en degene die de regen werkelijk schonk, de Abba [Vader] van de hemel. Wonderen zijn, voor de schrijvers van de Evangeliën, tekenen van goddelijke actie die niet iedereen heeft waargenomen. De waarde van de wonderen als  » tekenen « , bevestigd in het Nieuwe Testament, ligt in de lijn van de analyse van de historici, voor wie zij geen objectieve beschrijving van feiten zijn, maar een manier om een religieuze waarheid tot uitdrukking te brengen.

Daniel Marguerat wijst er in deze zin op « dat het verslag van een wonder een religieuze taal is die sinds de Oudheid bekend is, en die een veel sterkere ambitie in zich draagt dan het in herinnering brengen van een wonderbaarlijk feit uit het verleden; deze taal leeft om te protesteren tegen het kwaad » . De bijbelgeleerden delen de wonderen van Jezus in verschillende categorieën in. Gerd Theissen7 en Xavier Léon-Dufour8 identificeren drieëndertig motieven die voorkomen in de evangelieverslagen van de wonderen.

Uit het Evangelie volgens Marcus

1 Jezus verliet het gebied van Tyrus, ging door Sidon en ging in de richting van het Meer van Galilea, en ging naar het gebied van de Decapolis. 32 Enkele mensen brachten hem een dove man die ook moeite had met spreken, en zij smeekten Jezus hem de hand te leggen. 33 Jezus nam hem apart van de menigte, stak zijn vingers in zijn oren en raakte zijn tong aan met zijn speeksel. 34 Toen keek hij naar de hemel, zuchtte en zei tegen hem: « Effata!  » , dat is:  » Doe open!  » .

35 Zijn oren werden geopend, zijn tong werd losgemaakt, en hij sprak juist. 36 Toen gebood Jezus hun het aan niemand te vertellen; maar hoe meer hij gebood, hoe meer zij het verkondigden. 37 Zij waren verbaasd en zeiden : « Hij heeft alles goed gedaan: hij laat doven horen en stommen spreken. «  (Mc 7, 31-37)

Genezing van een doofstomme

Jezus trok weg uit het gebied van Tyrus en keerde terug naar de zee door de Decapolis. Een doofstomme werd bij hem gebracht en zij vroegen hem hem de handen op te leggen. Jezus haalde hem uit de menigte, raakte zijn oren en tong aan en, naar de hemel opkijkend, zei hij met een zucht : « Efphata, doe open ! « De verlamde was volkomen genezen. Jezus verbood de aanwezigen dit wonder te vertellen, maar hoe meer hij het verbood, hoe meer zij het vertelden. En met grote verbazing riepen zij uit : « Hij heeft alles goed gedaan! « .

Jezus was gevorderd tot de noordelijke grenzen van Galilea, waar het gebied van Tyrus begon. In plaats van onmiddellijk op zijn schreden terug te keren, maakte hij nu een omweg, nog noordelijker, door het gebied van Sidon, om terug te keren naar het Meer van Galilea, door Libanon te doorkruisen in de richting van Damascus en vervolgens de Decapolis door te steken. Marcus zegt niet waarom Jezus deze route koos. Tijdens deze lange reis door het land der heidenen kon hij onophoudelijk met zijn discipelen spreken.

De Decapolis (tien steden) was een groot gebied voorbij de Jordaan, ten noordoosten van Galilea. Jezus was eens tot deze streek genaderd; hij moest zich op verzoek van de inwoners terugtrekken, maar hij liet er een getuigenis van zijn macht achter: « Toen begonnen zij Jezus te smeken om hun gebied te verlaten. Terwijl Jezus weer in de boot stapte, smeekte de bezetene om bij hem te mogen blijven. Hij stemde niet toe, maar zei tot hem : « Ga naar huis, naar uw volk en vertel hun alles wat de Heer in zijn barmhartigheid voor u gedaan heeft ». (Mc 5, 17-19)

Deze mensen vertrouwden Jezus, omdat zij hem vroegen hen de handen op te leggen. Alleen Marcus vertelt over deze genezing. Mattheus. Matteüs geeft aan dat Jezus omringd was door vele zieken, onder wie doofstommen. Jezus stak, na gespuugd te hebben, zijn vingers met speeksel in de oren en raakte de tong van de doofstomme aan. Gewoonlijk genas Jezus met woorden alleen. Wat kon zijn bedoeling zijn om dit te doen ? Sommigen meenden dat hij wilde compenseren wat er aan het geloof van de zieke ontbrak; om hem te bemoedigen door te tonen dat hij met belangstelling voor hem zorgde.

Anderen veronderstellen dat hij de getuigen van de genezing op het oog had en zich aanpaste aan hun opvattingen over de werkzaamheid van bepaalde middelen, om bij hen het bijgeloof te voorkomen dat aan het wonder gehecht zou kunnen worden. Jezus deed niets tevergeefs, maar vond deze middelen noodzakelijk om sommige van zijn wonderen te verrichten. Hij was een soort tussenpersoon tussen Hem en de zieken.

Er was grote plechtigheid bij de uitvoering van dit wonder. Jezus sloeg, zoals zo vaak, zijn ogen op naar de hemel, waar zijn blik al het licht en de macht van God zocht; hij zuchtte, zowel bij het opheffen van zijn vurig gebed tot God, als vanwege de pijn die hij voelde door onze zwakheden op zich te nemen; tenslotte sprak hij het machtige woord uit dat een stakker het gebruik van het gehoor en de spraak teruggaf: Ephphatha! (Aramees woord) Figuurlijk gesproken waren de oren van de stomme man gesloten, zijn tong was gebonden, vandaar de woorden: zijn oren werden geopend, en (Grieks) de binding van zijn tong werd losgemaakt. Deze menigte, die getuige was van het wonder, gehoorzaamde eerder aan hun enthousiasme dan aan de bevelen van Jezus.

Diaken Michel Houyoux

Links naar andere christelijke websites

◊ Bijbel Huis : klik hier om het artikel te lesen →   Drieëntwintigste zondag door het jaar

◊ Kinderwoortdienst  : klik hier om het artikel te lesen → Drieëntwintigste zondag door het jaar B

Henk van Zon  :  » Geneest Jezus Christus vandaag nog steeds ? »